จุฬาราชมนตรี แช่ม พรหมยงค์
(ฮัจยีซัมซุดดิน บิน มุสตาฟา)
จุฬาราชมนตรี แช่ม พรหมยงค์ (ฮัจยีซัมซุดดิน
บิน มุสตาฟา)
นับตั้งแต่การสิ้นสุดท่านพระจุฬาราชมนตรี (สอน)
ตำแหน่งจุฬาราชมนตรีก็ร้างราไปนานร่วม 10 ปี ไม่มีการสืบทอดตำแหน่งดังกล่าว
แต่ครั้นต่อมาในสมัยประชาธิปไตยยุคแรก
และเป็นช่วงการเปลี่ยนแปลงการปกครองบ้านเมืองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นการปกครองในระบอบประชาธิปไตย
เมื่อ พ.ศ. 2488 ได้มีการผลักดัน ตราพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการศาสนูปถัมภ์ฝ่ายอิสลามขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอนันทมหิดล
ซึ่งมี ฯพณฯ นายควง อภัยวงศ์ เป็นนายกรัฐมนตรีตามพระราชกฤษฎีกานี้ กำหนดให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงแต่งตั้งจุฬาราชมนตรีขึ้นเพื่อเป็นที่ปรึกษาของพระมหากษัตริย์ เกี่ยวกับกิจการศาสนูปถัมภ์ฝ่ายอิสลาม ได้กำหนดให้มีพระบรมราชโองการแต่งตั้งคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทยขึ้น คณะหนึ่งเพื่อเป็นคณะผู้ควบคุมการบริหารกิจการศาสนาอิสลามแห่งประเทศไทยและถ้าจังหวัดใดมีประชากรมุสลิมมากพอสมควรก็กำหนดให้กระทรวงมหาดไทย แต่งตั้งคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดขึ้น ให้คณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดมีอำนาจในการแต่งตั้งอิหม่าม คอเต็บ บิหลั่น และกรรมการมัสยิดได้ และให้อำนาจหน้าที่ในการควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของคณะกรรมการมัสยิดและกรรมการมัสยิดในเขตจังหวัดของตน
ต่อมาเมื่อ พ.ศ.2491 ก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงอำนาจหน้าที่ของจุฬาราชมนตรีให้เป็นที่ปรึกษาของกรมการศาสนากระทรวงศึกษาธิการ ในกิจการเกี่ยวกับศาสนูปถัมภ์ฝ่ายอิสลามเท่านั้น
จุฬาราชมนตรี คนแรกที่ได้รับการแต่งตั้งตามพระราชกฤษฏีกานี้ คือ นายแช่ม พรหมยงค์ ซึ่งขณะนั้นท่านดำรงตำแหน่งข้าราชการระดับหัวหน้ากอง สังกัดกรมโฆษณาการ (กรมประชาสัมพันธ์ในปัจจุบัน) โดยรัฐบาลได้กราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ นายแช่ม พรหมยงค์ หรือชื่อตามศาสนาอิสลามว่า “ซำซุดดิน บิน มุสตอฟา” เป็นจุฬาราชมนตรี ตามข้อกำหนดในพระราชกฤษฎีกาดังกล่าว
จุฬาราชมนตรีแช่ม พรหมยงค์ เป็นชาวจังหวัดสมุทรปราการ เป็นบุตรท่านอาจารย์มุสตอฟา พรหมยงค์ ซี่งเป็นบุคคลที่มีความรู้ด้านศาสนาอิสลาม และยังเป็นอาจารย์วิชาการทางศาสนาอิสลามอีกด้วย
ท่านได้ดำรงตำแหน่งเพียง 2 ปี เท่านั้น ท่านก็ต้องเดินทางออกนอกประเทศด้วยเหตุผลทางการเมือง แต่ในช่วงเวลาที่ท่านได้ดำรงตำแหน่งอยู่นั้น ท่านก็ได้พยายามกำหนดระเบียบแบบแผนการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการบริหารกิจการศาสนาอิสลามไว้เป็นบรรทัดฐานและยังคงถือปฏิบัติมาจนถึงทุกวันนี้
ต่อมาภายหลังท่านได้เดินทางกลับเข้ามาอยู่ในประเทศไทยและพำนักอยู่กับครอบครัวของท่านอยู่ที่บ้านปากลัด
ท่านมีอายุยืนยาวกว่า 90 ปี และท่านได้ถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ. 2534
อายุประมาณ 92 ปี นับได้ว่า “นายแช่ม พรหมยงค์”
เป็นจุฬาราชมนตรีคนที่ 10 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
และเป็นจุฬาราชมนตรีคนที่ 14 แห่งราชอาณาจักรไทย